Saul Leiter – An Unfinished World
Expositie tot en met 20 april 2025 in Museum Foam, Amsterdam
Tekst: Clasien Geestman

Foto’s worden vaak gezien als belangrijke momenten, maar eigenlijk zijn het fragmenten en souvenirs van een onafgemaakte wereld.” – Saul Leiter
Saul Leiter (1923-2013) groeide op in Pennsylvania. Op zijn 16e vertrok hij naar New York. Hij had toen al enige jaren ervaring met schilderen en fotograferen, zelfs met kleurenfotografie. In New York sloot hij zich als schilder aan bij de New York School of Modern Art. Enige bekendheid kreeg hij In de 50-er jaren door zijn schilderijen en modefotografie voor Harpers Bazar. Dat hij in die jaren ook straatfoto’s maakte, hield hij lange tijd voor zichzelf. Pas in 2006 kwam hij ermee naar buiten. Deze straatfotografie is onderwerp van de tentoonstelling ‘An Unfinished World’ in Museum Foam in Amsterdam.

We zien veel kleine afdrukken, soms slechts enkele centimeters groot (ong. 6:9). Soms in kleur, de meeste zwart/wit. De tonen en kleuren zijn ingetogen, donker en onverzadigd. Leiter fotografeerde vooral in de straten rond zijn appartement in Manhattan. Veel staande foto’s, doorkijkjes, weinig lucht. Kleine mensfiguurtjes tussen grote gebouwen, reflecties, beregende ruiten. Herhaling van kleur en licht en van richting zorgt voor samenhang in de compositie. Leiter gebruikte een korte telelens en zorgde voor perspectief door met onscherpe kaders te werken en de focus in de diepte te leggen. Wat overigens lang niet altijd tot een scherp onderwerp leidde. De gestileerde stijl van Leiter wordt gerekend tot het abstract-expressionisme.
Soms schilderde hij naar aanleiding van een foto een andere keer schilderde hij over een foto heen. Deze kleine aquarellen en gouaches, in dezelfde intieme beeldtaal als zijn fotografie, larderen de expositie. Voor de bezoeker werken ze als ‘energizer’, waardoor alle 200 foto’s goed achter elkaar te bekijken zijn.
